حدیث 4294
(4294) التهذیب (ج 4، ح 349) و الفقیه (ح 1648): أحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبوبٍ عَنْ أبی‌أیّوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قالَ: «سَألْتُ أباجَعْفَرٍ علیه‌السلام عَنِ الْمَلّاحَةِ. فَقالَ: «وَ ما الْمَلّاحَةُ؟»» فَقالَ: «أرْضٌ سَبِخَةٌ مالِحَةٌ. یَجْتَمِعُ فیها الْماءُ، فَیَصیرُ مِلْحاً.» فَقالَ: «هَذا الْمَعْدِنُ، فیهِ الْخُمُسُ.» فَقُلْتُ: «وَ الْکِبْریتُ وَ النِّفْطُ یُخْرَجُ مِنَ الْأرْضِ؟» قالَ: «فَقالَ: «هَذا وَ أشْباهُهُ، فیهِ الْخُمُسُ.»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام معتبر درجه یک است.
شیخ‌الطائفه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الاإستبصار به احمد بن محمد که یا ابن عیسی الاشعری است، یا ابن خالد البرقی که معتبر درجه یک است، از حسن بن محبوب از ابوایوب الخزاز از محمد بن مسلم که اگر احمد بن محمد، احمد البرقی هم باشد، از ثقات مشروطی است که البته مشکلی در این‌جا ایجاد نمی‌کند و سایرین، از ثقات درجه یک هستند.
شیخ صدوق نیز شبیه این حدیث را به طریق خود در الفقیه به محمد بن مسلم که معتبر مشروط است، روایت کرده است.
* * *
علامه مجلسی: صحیح.
* * *
مجلسی اول: و رواه الشیخ فی الصحیح.
محمد بن مسلم روایت کرد: «از ابوجعفر (امام باقر) علیه‌السلام درباره ملاحه سؤال کردم. پس فرمودند: «و ملاحه چیست؟»» پس (راوی) گفت: «زمین شوره‌زار نمکی. آب در آن جمع می‌شود، پس نمک می‌شود.» پس فرمودند: «این معدن است، در آن خمس است.» پس عرض کردم: «و گوگرد و نفتی که از زمین خارج می‌شود؟» (راوی) گفت: «پس فرمودند: «این و مانندهای آن، در آن خمس است.»»