حدیث 2261
(2261) التهذیب (ج 7، ح 1856) و الإستبصار (ج 3، ح 629): عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدٍ وَ أحْمَدَ ابْنَیِ الْحَسَنِ عَنْ أبیهِما عَنْ ثَعْلَبَةَ بْنِ مَیْمونٍ عَنْ مَعْمَرِ بْنِ یَحْیَی بْنِ سامٍ قالَ: «سَألْتُ أباجَعْفَرٍ علیه‌السلام عَمّا یَرْوی النّاسُ عَنْ أمیرِالْمُؤْمِنینَ علیه‌السلام عَنْ أشْیاءَ مِنَ الْفُروجِ لَمْ یَکُنْ یَأْمُرُ بِها وَ لا یَنْهَی عَنْها إلّا نَفْسَهُ وَ وُلْدَهُ. فَقُلْنا: «کَیْفَ یَکونُ ذَلِکَ؟» قالَ: «أحَلَّتْها آیَةٌ وَ حَرَّمَتْها آیَةٌ أُخْرَی.» فَقُلْنا: «هَلِ الْآیَتانِ تَکونُ إحْداهُما نَسَخَتِ الْأُخْرَی أمْ هُما مُحْکَمَتانِ یَنْبَغی أنْ یُعْمَلَ بِهِما؟» فَقالَ: «قَدْ بَیَّنَ لَهُمْ إذْ نَهَی نَفْسَهُ وَ وُلْدَهُ.» قُلْنا: «ما مَنَعَهُ أنْ یُبَیِّنَ ذَلِکَ لِلنّاسِ؟» قالَ: «خَشیَ أنْ لا یُطاعَ. فَلَوْ أنَّ أمیرَالْمُؤْمِنینَ علیه‌السلام ثَبَتَتْ قَدَماهُ، أقامَ کِتابَ اللهِ کُلَّهُ وَ الْحَقَّ کُلَّهُ.»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
با توجه به احادیث قبلش، معلوم می‌شود ضمیر «ه» در «عنه»، به علی بن حسن بن فضال بر می‌گردد، لذا شیخ‌الطائفه این حدیث را به طریق خود در التهذیب و الإستبصار به علی بن حسن بن فضال که معتبر درجه یک است، از محمد و احمد، فرزندان حسن بن علی بن فضال از پدرشان از ثعلبه بن میمون از معمر بن یحیی بن سام که در بعضی نسخ به اشتباه معمر بن یحیی بن بسان نوشته شده است روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
* * *
علامه مجلسی: موثق.
معمر بن یحیی بن بسام روایت کرد: «از ابوجعفر (امام باقر) علیه‌السلام درباره آن‌چه مردم روایت می‌کنند از امیر مؤمنان علیه‌السلام از چیزهایی که از فروج که کسی را به آن امر نکرده یا از آن نهی کرده‌اند، مگر خودشان و فرزندانشان را، سؤال کردم. پس گفتیم: «آن چگونه است؟» فرمودند: «آیه‌ای آن را حلال کرده و آیه‌ای دیگر حرامش نموده است.» پس گفتیم: «آیا دو آیه، یکی از آن دو دیگری را نسخ کرده است یا هر دو محکم هستند که به آن دو عمل شود.» فرمودند: «هنگامی که خودش و فرزندانش را نهی کرده، تبیین نموده است.» گفتیم: «چه چیزی او را منع کرد که آن را برای مردم تبیین کند؟» فرمودند: «بیم داشت که اطاعت نشود. پس چنان‌چه امیر مؤمنان علیه‌السلام جایگاهش محکم می‌شد، همه کتاب الله را و همه حق را بر پا می‌داشت.»»