حدیث 2209
(2209) الکافی (ح 2966): مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنْ أحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ مَحْبوبٍ عَنِ الْعَلاءِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أبی‌جَعْفَرٍ علیه‌السلام قالَ: «یا مُحَمَّدَ بْنَ مُسْلِمٍ! ذُنوبُ الْمُؤْمِنِ إذا تابَ مِنْها مَغْفورَةٌ لَهُ، فَلْیَعْمَلِ الْمُؤْمِنُ لِما یَسْتَأْنِفُ بَعْدَ التَّوْبَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ. أما وَ اللهِ! إنَّها لَیْسَتْ إلّا لِأهْلِ الْإیمانِ.» قُلْتُ: «فَإنْ عادَ بَعْدَ التَّوْبَةِ وَ الِاسْتِغْفارِ مِنَ الذُّنوبِ وَ عادَ فی التَّوْبَةِ؟» فَقالَ: «یا مُحَمَّدَ بْنَ مُسْلِمٍ! أ تَرَی الْعَبْدَ الْمُؤْمِنَ یَنْدَمُ عَلَی ذَنْبِهِ وَ یَسْتَغْفِرُ مِنْهُ وَ یَتوبُ، ثُمَّ لا یَقْبَلُ اللهُ تَوْبَتَهُ؟» قُلْتُ: «فَإنَّهُ فَعَلَ ذَلِکَ مِراراً، یُذْنِبُ ثُمَّ یَتوبُ وَ یَسْتَغْفِرُ اللهَ؟» فَقالَ: «کُلَّما عادَ الْمُؤْمِنُ بِالاسْتِغْفارِ وَ التَّوْبَةِ، عادَ اللهُ عَلَیْهِ بِالْمَغْفِرَةِ وَ «إنَّ اللهَ غَفورٌ رَحیمٌ یَقْبَلُ التَّوْبَةَ … وَ یَعْفوا عَنِ السَّیِّئاتِ»، فَإیّاکَ أنْ تُقَنِّطَ الْمُؤْمِنینَ مِنْ رَحْمَةِ اللهِ.»»
طریق این حدیث به معصوم علیه‌السلام، معتبر درجه یک است.
ثقةالاسلام الکلینی این حدیث را از محمد بن یحیی العطار از ابن عیسی الاشعری از حسن بن محبوب از علاء بن رزین از محمد بن مسلم روایت کرده است که همه از ثقات درجه یک هستند.
* * *
علامه مجلسی: صحیح.
محمد بن مسلم (روایت کرد که) ابوعبدالله (امام صادق) علیه‌السلام فرمودند: «ای محمد بن مسلم! گناهان مؤمن، هنگامی که توبه کند از آن، بر او بخشیده می‌شود، پس مؤمن عمل می‌کند برای آن‌چه بعد از توبه و آمرزش از سر می‌گیرد. قسم به الله! آگاه باش که آن نیست، مگر برای اهل ایمان.» عرض کردم: «پس اگر باز گردد (به گناه) بعد از توبه و آمرزش از گناهان و باز گردد در توبه؟» پس فرمودند: «ای محمد بن مسلم! آیا می‌پنداری بنده مؤمن پشیمان شود از گناهش و طلب آمرزش کند از آن و توبه نماید، سپس الله توبه‌اش را نپذیرد؟» عرض کردم: «پس چنان‌چه آن را چند بار انجام دهد، سپس توبه کند و الله را طلب آمرزش کند؟» پس فرمودند: «هر گاه مؤمن به طلب آمرزش و توبه باز گردد، الله (نیز) به آمرزش بر او باز می‌گردد و «إنَّ اللهَ غَفورٌ رَحیمٌ یَقْبَلُ التَّوْبَةَ … وَ یَعْفوا عَنِ السَّیِّئاتِ»، پس جداً بپرهیز از این‌که مؤمنان را از رحمت الله مأیوس کنی.»